نام و نام خانوادگی:
عزیزالله رجبزاده
زندگینامه:
عزیزالله رجبزاده متولد ۱۳۳۵ در محله شهر ری تهران است
مسئولیتها:
-فرمانده پلیس امنیت تهران
-فرمانده نیروی ضربت پلیس تهران
–فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ از ۲۰ مهر ۱۳۸۷ تا ۱ اسفند ۱۳۸۸
–رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران از ۱ اسفند ۱۳۸۸ تا اسفند ۱۳۹۲
-هماکنون فرمانده قرارگاه انضباط شهری
موارد نقض حقوق بشر:
سرکوب معترضان به انتخابات ۱۳۸۸
عزیزالله رجبزاده به عنوان فرمانده نیروی انتظامی تهران در سرکوب گسترده و خشونتبار معترضان پس از انتخابات ۱۳۸۸ نقش موثری داشته است.
سه روز پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ تظاهرات مسالمتآمیز شهروندان در اعتراض به نتیجه انتخابات با خشونت و خونریزی و بازداشتهای گسترده به پایان رسید. در این راهپیمایی تعداد بازداشتشدگان ۳۰۰ نفر تخمین زده شد که تعدادی زیادی از آنان به دلیل «شرکت در راهپیمایی غیر قانونی» دادگاهی و مجبور به تحمل حبس شدند.
او در ۱۳ مهرماه ۱۳۸۸ در باره معترضان گفته بود که نیروی انتظامی به رضایت افرادی که او «آشوبگر» خوانده احتیاجی ندارد. او گفته بود که اگر کسی آشوب و تعرض به مال و ناموس مردم کند، میخواهم این فرد رضایت از پلیس نداشته باشد: «پلیس برای رضایت او کف خیابان نیامده است.»
عزیزالله رجبزاده درباره تعداد بازداشتشدگان ۱۳ آبانماه گفته بود که ۱۰۹ نفر در این روز بازداشت شدهاند که از این تعداد ۶۲ نفر زندانی و بقیه آزاد شدهاند. به گفته فرمانده نیروی انتظامی تهران از میان دستگیرشدگان ۴۷ نفر با قرار وکالت آزاد و ۶۲ نفر از متهمان پس از تشکیل پرونده به مقامات قضایی تحویل و روانه زندان شدهاند.
عزیزالله رجبزاده مسئول کشتار و بازداشت خشونتبار معترضان در تاسوعا و عاشورای ۱۳۸۸ (۵ و ۶ دی) است. در درگیریهای روز تاسوعا پلیس از باتوم و گاز اشکآور برای متفرق کردن معترضان استفاده کرد. یک شاهد عینی گفته بود که مأموران امنیتی در تقاطع خیابانهای زرتشت و فلسطین در تهران یکی از معترضان را با گلوله زدند و با خودروی پاترول از روی او رد شدند. در روز عاشورا پلیس برای متفرق کردن جمعیت در تهران از گاز اشکآور استفاده کرده و به سوی مردم تیراندازی کرد. روزنامه نیویورک تایمز شمار کشتهشدگان روز عاشورا در ایران را ده تن اعلام کرد. اما پلیس تهران با انتشار اطلاعیهای از کشته شدن ۵ نفر در درگیریهای روز عاشورا در تهران خبر داد.
عزیزالله رجبزاده در ۲ اسفند ۱۳۸۸ با اشاره به تجمعهای اعتراضی برگزارشده پس از انتخابات یکی از نقاط مثبت فعالیت پلیس را در آن دانست که در ۲۵ خرداد تعداد تجمعها در پایتخت به ۱۱ مورد «تعدیل» شد. او گفت که فرماندهی امنیتی تهران از ۲۶ خرداد بر عهده قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران بوده و در ابتدا بنا بود بخشی از توان پلیس در اختیار قرارگاه ثارالله قرار گیرد که با توجه به دستور فرمانده نیروی انتظامی تمام توان پلیس در اختیار قرارگاه ثارالله قرار گرفت. او گفته بود که در حوادث پس از انتخابات، پلیس تهران حتی یک تن را نکشت و یک مامور پلیس هم کشته نشد و با کمترین خسارات جانی و مالی با این موضوعات برخورد کرد.
حمله به کوی دانشگاه
عزیزالله رجبزاده مسئول حمله به کوی دانشگاه در ۲۵ خرداد ۱۳۸۸ و ضربوشتم و بازداشت خشونتآمیز دانشجویان است. در ۲۵ خردادماه ۸۸ نیروهای گارد ضد شورش پلیس و گروههایی از نیروهای موسوم به لباسشخصی به خوابگاه دانشجویان دانشگاه تهران یورش بردند و تعدادی از دانشجویان ساکن در این خوابگاه را به قتل رساندند و مجروح کردند. فیلمی که در ۲ اسفند ۱۳۸۸ از بیبیسی فارسی در این زمینه پخش شد حمله گردانهای متشکل پلیس و بسیج به خوابگاه کوی دانشگاه تهران را در بامداد ۲۵ خرداد نشان میداد. تصاویر به وضوح نشان میدهند که گردانهای سرکوب پلیس پس از مقاومت دانشجویان با شکستن درهای اصلی کوی دانشگاه به محوطه داخلی وارد میشوند و به طرز شدیدی دانشجویان معترض را ضربوشتم میکنند. در قسمتی از فیلم جملهای از فیلمبردار و یا فردی که نزدیک به وی حرکت میکند شنیده میشود که از گسیل شدن نیروهای ضد شورش به کوی به دستور مستقیم «عزیزالله رجبزاده» اشاره دارد. دفتر تحکیم وحدت با انتشار اطلاعیهای از کشته شدن ۵ دانشجو و مجروح شدن صدها تن دیگر خبر داد. رجبزاده در باره حمله به کوی دانشگاه گفته بود که «در هر صورت فکر نمیکنم پلیس در این موضوع نقش منفی داشته باشد..».
بازداشتگاه کهریزک
عزیزالله رجبزاده به عنوان فرمانده نیروی انتظامی در بازداشت و انتقال معترضان به زندان کهریزک نقش داشته است. او بلندپایهترین مقامی است که به جنایت در بازداشتگاه کهریزک متهم شده بود.
در ۱۸ تیرماه ۱۳۸۸، نیروی انتظامی تعداد زیادی از معترضان به نتایج انتخابات سال ۸۸ را که مقابل دانشگاه تهران تجمع کرده بودند، دستگیر و آنان را با دستور سعید مرتضوی، دادستان وقت تهران ومعاونان او، حسن زارع دهنوی و علیاکبر حیدریفر به بازداشتگاه کهریزک منتقل کردند که در این میان دستکم سه تن از این بازداشتشدگان به نامهای محسن روحالامینی، امیر جوادیفر و محمد کامرانی در اثر شکنجه کشته شدند. رامین قهرمانی و احمد نجاتی کارگر نیز، به فاصله کوتاهی پس از آزادی از کهریزک، بر اثر جراحات دوران بازداشت در گذشتند.
در ۱۴ دیماه متن کامل رای دادگاه متهمان پرونده بازداشتگاه کهریزک منتشر شد که در آن سرتیپ عزیزالله رجبزاده در ارتباط با پرونده بازداشتگاه کهریزک تبرئه شد. عزیزالله رجبزاده در بخشی از دفاعیات خود در دادگاه که منجر به تبرئه او شده از دستور سعید مرتضوی برای کتمان علت مرگ کشتهشدگان بازداشتگاه و نسبت دادن مرگها به بیماری مننژیت سخن گفته است. رجبزاده گفته است: «یکی از اتهامهای من آمریت در گزارش خلاف در خصوص موضوع مننژیت است. ای کاش آقای مرتضوی هم به عنوان مطلع اینجا میآمد تا روشن میشد که کجای کار من اَمریت بوده است؟… آقای مرتضوی را در جلسه دیدم به من گفت که آقای فلاح (معاون بازداشتگاه) پیش من بیاید با او کار دارم. من هم به دفترم اعلام کردم که فلاح نزد مرتضوی برود. به ما چه مربوط است که علت مرگ مننژیت باشد یا چیز دیگر؟»
رجبزاده در ۷ شهریورماه ۱۳۸۸ گفته بود: «حدود ۱۴۰ تا ۱۴۵ نفر از بازداشتشدگان اغتشاش اخیر به علت نبود مکان به مدت سه روز در در کهریزک نگهداری شدهاند و هیچ کس بدون حکم قضایی بازداشت و به این بازداشتگاه منتقل نشده و همچنین کسی در این بازداشتگاه کشته نشده است».
قرار گرفتن در لیست تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا در ۲۳ فروردین ۱۳۹۰ (۱۳ آوریل ۲۰۱۱)، ۳۲ مقام ایرانی از جمله عزیزالله رجبزاده را به دلیل نقشی که در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی داشتهاند از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. کلیه داراییهای این مقامات نیز در اروپا توقیف خواهد شد. بر اساس بیانیه اتحادیه اروپا عزیزالله رجبزاده در مقام رئیس سابق پلیس تهران و فرمانده نیروهای انتظامی تهران بزرگ، بلندپایهترین مقامی است که به جنایت در بازداشتگاه کهریزک متهم شده است.
*آخرین بهروزرسانی: ۷ تیر ۱۳۹۷*