نام و نام خانوادگی:
صادق آملی لاریجانی
صادق آملی لاریجانی متولد ۱۳۳۹ شهر نجف( در کشور عراق)، دارای تحصیلات حوزوی است.
ـ عضو مجلس خبرگان رهبری از ۱۳۷۶ تا کنون
ـ عضو شورای نگهبان با حکم سیدعلی خامنه‌ای از ۱۳۸۴ تا احتمالا مرداد ۱۳۸۸
ـ رئیس قوه قضائیه از مرداد ۱۳۸۸ تا ۱۶ اسفند ۹۷
ـ عضو شورای عالی امنیت ملی از مرداد ۱۳۸۸ تا کنون
ـ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام از مرداد ۱۳۸۸ تا کنون
ـ عضو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی از مرداد ۱۳۸۸ تا کنون
ـ عضو شورای‌عالی فضای مجازی از اسفند ۱۳۹۰ تا کنون
ـ رئیس هیئت امنای دانشگاه امام صادق از دی ۱۳۹۴ تا کنون
ـ رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از ۹ دی ۹۷ تاکنون
موارد نقض حقوق بشر:
صادق آملی لاریجانی از مرداد ۱۳۸۸ تا کنون، به‌عنوان عالی‌ترین مقام قضائی در ایران، مسوول اصلی انواع مختلف نقض حقوق بشر است که به‌طور مستمر توسط دستگاه قضائی انجام شده‌است.
باتوجه به ریاست طولانی مدت صادق لاریجانی بر دستگاه قضایی و وجود موارد پُرشمار نقض حقوق بشر که تحت هدایت وی روی داده‌است، ارائه یک‌جا و همراه با جزئیات این موارد، نیازمند نگارشی طولانی است.
از آنجا که تمامیِ احکام اعدام و قطع عضو برای اجرا باید به تایید رئیس قوه قضائیه برسد، از مرداد ۱۳۸۸ تا کنون، صادق لاریجانی مسئول اصلی اجرای این احکام بوده است.
اجرای اعدام/ اعدام‌های مخفی و دسته جمعی/ اعدام کودکان
باتوجه به آمارهای منتشرشده از اعدام‌ها در سال‌های اخیر، ایران آمار بیشترین اجرای اعدام نسبت به جمعیت را به‌خود اختصاص داده‌است.
ـ اعدام‌های مخفی و دسته‌جمعی
از زمان تصدی صادق لاریجانی بر دستگاه قضائی، صدور و اجرای احکام اعدام چه برای زندانیان سیاسی ـ عقیدتی و چه برای زندانیان با اتهامات دیگر، به‌طور چشم‌گیری انجام شده‌است.
برخلاف اظهارات صادق لاریجانی مبنی بر این‌که در ایران اعدام سیاسی نداریم، چندین زندانی سیاسی از زمان ریاست وی بر قوه قضائیه اعدام شدند:
فرزاد کمانگر، علی حیدریان، فرهاد وکیلی، شیرین علم‌هولی، مهدی اسلامیان، جعفر کاظمی و محمدعلی حاج‌آقایی، طه (علی) حیدریان، ناصر (عبدالرحمان) حیدریان، عباس حیدریان، علی شریفی، شیرکو معرفی و حبیب‌الله گلپری پور از جمله این اعدام‌ها می‌باشند.
در بسیاری از زندان‌های ایران، تعداد کثیری از زندانیان بدون طی مراحل قانونی، بی‌حضور وکیل و اطلاع خانواده‌ها، «به‌طور مخفیانه» و دسته‌جمعی اعدام شده‌اند. در ادامه به نمونه‌هایی از این اعدام‌های مخفیانه و دسته‌جمعی اشاره شده‌است:
ـ از خرداد ۱۳۸۹ تا مرداد ۱۳۸۹، بیش از صد تن از زندانیان، بدون اعلام رسمی در زندان وکیل‌آباد مشهد و به‌طور محفیانه اعدام شدند.
ـ در ۱۲ تیر ۱۳۹۰ تنها در یک‌روز، ۲۵ تن از زندانیان زندانِ قزل‌حصارِ کرج، به‌طور پنهانی و گروهی اعدام شدند.
ـ در ۸ مرداد ۱۳۸۸، ۲۴ زندانی به‌طور هم‌زمان و دسته‌جمعی در زندان رجایی‌شهر کرج اعدام شدند.
ـ در ۱۲ مرداد ۱۳۹۵، دستِ‌کم ۱۸ تن از زندانیان عقیدتی به‌طور گروهی در زندان رجایی‌شهر اعدام شدند.
ـ اعدام کودکان
ایران باوجود امضای کنوانسیون حقوق کودکان، از معدود کشورهای جهان است که سن مجازات کیفری را منطبق بر قوانین شرعی (۱۵ سال برای پسران و ۹ سال برای دختران) تعیین کرده‌است و هم‌چنان به صدور حکم اعدام برای کودکان ادامه می‌دهد.
با وجود صدور حکم اعدام برای کودکان، مسوولان قضایی ایران با بیان این‌که حکم اعدام پس از رسیدن به سن قانونی اجرا می‌شود، همواره اعدام کودکان را رد کرده‌اند.
صادق لاریجانی ، ۲۱ آبانِ ۱۳۹۳ در جلسه‌ای با مسوولان قضائی با رد ادعای اعدام کودکان گفته‌است:«اعدام کودکان زیر ۱۸ سال دروغ محض است؛ اما ما دلیلی نداریم وقتی شخص هفده و نیم ساله جنایتی مرتکب می‌شود و اکنون به ۲۵ سالگی رسیده‌است حق اولیای دم برای قصاص را نادیده بگیریم. »
حتی باوجود ادعای صادق لاریجانی مبنی بر اجرای اعدام پس از رسیدن به سن قانونی، حداقل در دو مورد، افرادی که زیر ۱۸ سال سن داشتند، با حکم او اعدام شده‌اند:
ـ اعدام علیرضا ملاسلطانی زیر سن قانونی و در ملاعام
علیرضا ملاسلطانی، ۲۶ تیر ۱۳۹۰، طی یک درگیری، روح‌الله دادشی را به‌قتل رساند و ۴۰ روز پس از صدور حکم اعدام، در حالی‌که کمتر از ۱۸ سال سن داشت، در ملاعام، در شهر کرج اعدام شد. پس از آن، علی رضوان‌منش، معاون وقت دادستان کرج با تایید زیر ۱۸ سال بودنِ علیرضا ملاسلطانی هنگام اعدام گفت:«ملاک عمل در قانون بلوغ شرعی است که بر اساس ماه های قمری محاسبه می گردد.»
ـ اعدام امیرحسین پور‌جعفر زیر سن قانونی
امیرحسین پور جعفر، دختر ۶ ساله افغان به‌نام ستایش قریشی را در فروردین ۱۳۹۵ به‌قتل رساند. باوجود این‌که او در زمان ارتکاب این قتل، ۱۶ ساله بود، در ۱۴ دی ۱۳۹۶ و در حالی‌که کمتر از ۱۸ سال داشت، در زندان رجایی‌شهر اعدام شد.
براساس آخرین گزارش سازمان عفو بین‌الملل (بهمن ۱۳۹۴)، طی سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۴، دست‌کم ۷۳ مجرمِ نوجوان اعدام شده‌اند و ۱۶۰ نفر به‌دلیل ارتکاب جرم در زمان کودکی، در صف اعدام قرار دارند.
ـ اجرای احکام قطع عضو
علی‌رغم امضای میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی توسط ایران، جمهوری اسلامی هم‌چنان مجازات‌های خشن و غیر انسانی قطع عضو را اجرا می‌کند.
براساس ماده هفت میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، هیچ‌‌کس را نمی‌توان مورد آزار و شکنجه، مجازات‌ها یا رفتارهای ظالمانه، غیرانسانی و یا خوار کننده قرار داد.»
از زمان تصدی صادق لاریجانی بر قوه قضائیه، موارد متعددی از احکام قطع عضو اجرا شده‌است:
ـ اجرای حکم قطع عضو برای ۵ تن از زندانیان در اصفهان( در سال ۱۳۹۲)
ـ اجرای حکم قطع دست یک زندانی در مشهد
ـ اجرای قطع انگشتان دو زندانی در ارومیه
ـ اجرای حکم قطع دست یک زندانی در کرمانشاه
قرار گرفتن در لیست تحریم‌های حقوق بشری اتحادیه اروپا و وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا
اتحادیه اروپا در فروردین ۱۳۹۱، صادق آملی لاریجانی را به دلیل نقش در نقض گسترده و شدید حقوق شهروندان ایرانی از ورود به کشورهای این اتحادیه محروم کرد. کلیه دارایی‌های احتمالی او نیز در اروپا توقیف خواهد شد.
بازداشت فعالان سیاسی و مدافعان حقوق بشر و اجرای احکام اعدام، شلاق، قطع عضو و سنگسار از دلایلِ تحریم او است که در بیانیه اتحادیه اروپا، به آن اشاره شده‌است.
وزارت خزانه‌داری ایالات متحده آمریکا، نیز در ۲۲ دی ماهِ ۱۳۹۶ با اشاره به نقش مهم صادق آملی لاریجانی به‌عنوان رئیس قوه قضائیه درپایمال کردن حقوق شهروندان ایرانی، اجرای اعدام برای کودکان و اجرای مجازات‌های غیر انسانی و تحقیرآمیزی چون قطع دست، او را در لیست تحریم‌های حقوق بشری خود قرار داد.
بر اساس این تحریم، دارایی‌های احتمالی صادق آملی لاریجانی در آمریکا توقیف و از ورود او به این کشور جلوگیری می‌شود. هم‌چنین شهروندان ایالات متحده، حق هیچ‌گونه معامله‌ای با او نخواهند داشت.
*آخرین به‌روزرسانی: ۰۱ اسفند ۱۳۹۶*
