رادیو زمانه: سه ماه پس از برگزاری اجلاس بررسی ادواری وضعیت حقوق بشر ایران توسط جامعه جهانی، ایران پذیرفته است که به آزار و شکنجه افراد به دلیل گرایش جنسی‌شان خاتمه دهد.
جمهوری اسلامی ایران در نشست بیست و هشتم شورای حقوق بشر سازمان ملل اعلام کرد متعهد می‌شود تا ۱۳۹ توصیه از ۲۹۱ توصیه کشورهای مختلف را اجرا کند.
در سندی که ۲۶ اسفند ماه در سایت شورای حقوق بشر سازمان ملل منتشر شده است، ایران اعلام کرده که اجرای ۵۹ توصیه را نیز با محدودیت‌هایی می‌پذیرد که در آن میان، سه توصیه مربوط به اقلیت‌های جنسی به چشم می‌خورد.
این نخستین بار است که ایران، وظیفه خود را در قبال حفظ و احقاق حقوق اقلیت‌های جنسی، هرچند به طور محدود، به رسمیت می‌شناسد.
ایران در این سند رسماً اعلام کرده است که عقیم‌سازی، عمل‌های تغییر جنسیت و درمان‌های اجباری یا تحمیلی را که بدون اراده آزاد و آگاهانه افراد به آن‌ها تحمیل می‌شود، غیرقانونی خواهد کرد. همچنین تضمین شده که افراد به دلیل گرایش جنسی‌شان زیر شکنجه قرار نمی‌گیرند.
در این سند همچنین ایران خود را به احقاق حقوق و آزادی‌هایی که مطابق قانون اساسی برای اقلیت‌های مذهبی، قومی و جنسی به رسمیت شناخته شده، پایبند شناخته است. هرچند گفته شده که ممکن است اجرای برخی از این تعهد‌ها، زمان‌بر و مستلزم تغییر قوانین باشد.
در طول یک سال گذشته، سازمان‌های مختلف حقوق بشری از جمله «شش‌رنگ»، شبکه لزبین‌ها و ترنسجندرهای ایرانی و «عدالت برای ایران»، اسناد و گزارش‌های متعددی را درباره نقض حقوق بشر در ایران به شورای حقوق بشر سازمان ملل و کشورهای عضو ارائه کرده‌اند.
این سازمان‌های غیر دولتی با شرکت در جلسه‌های مقدماتی و اطلاع‌رسانی به بیش از ۴۵ کشور درباره موارد متعدد نقض حقوق اقلیت‌های جنسی در ایران، خواسته بودند که این کشورها، توصیه‌های مشخصی در زمینه‌های مختلف از جمله منع عمل‌های تغییر جنسیت تحمیلی، پایان دادن به تبعیض، شکنجه و آزار علیه اقلیت‌های جنسی و نیز جرم‌زدایی از روابط همجنس‌خواهانه به ایران داشته باشند.
به گفته مسئولان این سازمان‌ها، «تقریباً تمام توصیه‌های پیشنهادی آن‌ها در روز بررسی پرونده ایران، از سوی ۱۲ کشور به ایران ارائه شد.»
احمد شهید، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر ایران، در تازه‌ترین گزارش خود درباره وضعیت حقوق بشر ایران که روز دوشنبه ۱۶ مارس/ ۲۵ اسفند منتشر شده است، بخشی را به این موضوع اختصاص داده که با واکنش تند و تمسخرآمیز محمدجواد لاریجانی رو‌به‌رو شده است.
بیشتر بخوانید: احمد شهید: وضعیت حقوق بشر در ایران بدتر از سال‌های قبل شده است
رییس ستاد حقوق بشر قوه قضاییه، در گفت‌و‌گو با شبکه دوم تلویزیون دولتی ایران، در واکنش به این بخش از گزارش شهید گفته است: «برای جوک بد نیست. برای اینکه حضار محترم، آن‌هایی که می‌شنوند، در آستانه سال جدید خاطرشان هم خوب شود. مثلاً ایشان عنوان زده حق سلامت. زیر حق سلامت دو مطلب دارد. مطلب اول این است که شما چرا پارازیت ول می‌کنید. این پارازیت‌ها ممکن است روی مغز مردم تأثیر بگذارد. حالا ایشان شده نورولوژیست. مطلب دومش هم این است که شما چرا همجنس‌گراها و همجنس‌بازها را نمی‌گذارید راحت در کشور راه بروند؟ اینها تحت فشارند. آخر حق سلامت برای کسی که می‌خواهد در مورد کشور ما آن را ارزیابی کند همین دو بند است؟!»
بر منبای ساز و کار بررسی ادواری وضعیت حقوق بشر (Universal Periodic Review-UPR) در سازمان ملل، همه کشورها موظف هستند هر چهار سال یک بار، گزارش وضعیت حقوق بشر خود را به جامعه جهانی ارائه دهند.
در جلسه‌ای که در مقر شورای حقوق بشر سازمان ملل برگزار می‌شود، تمامی کشورهای دیگر در زمینه‌های مختلف توصیه‌هایی به کشور بررسی شده، ارائه می‌دهند. در نهایت، آن کشور اعلام خواهد کرد کدام توصیه‌ها را می‌پذیرد و کدام را رد می‌کند.
پذیرش توصیه‌ها به این معناست که آن کشور موظف است در چهار سال آینده، آن‌ها را اجرایی کند.
